Tek turlu mu iyi, iki turlu mu?

Bu iş gerçekten de çok karışık ve karmaşık olacak.

İnce politik taktikler memleketi çok yoracak.

Bir seçim, olmadı ikinci seçim, önceki pazarlıklara eklenen yeni pazarlıklar… Hani diyorum ki…

Cumhurbaşkanlığı seçimi iki turlu olmasa, daha mı iyi olur? “Beyin cimnastiği”nin kime, ne zararı var?

Bir ara epeyce konuşulmuştu bu mesele.

Eski Bakanlardan Faruk Çelik, “İlk turda yüzde 40 ve üzeri oy alan seçilsin. Yüzde 50+1 formulü Türkiye'yi yorar.”  deyince, “50 artı 1’den vaz mı geçiliyor?” tartışmaları olmuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan da, konuya ilişkin soruya, “Böyle bir şey olacaksa, bu bizim değil, bu adı üzerinde muhalefetin yapacağı bir iştir, bizim işimiz değil. Bu sistem, halkımızın büyük bir çoğunluğu tarafından onaylandığına göre, bunu revize edip gündeme getirmek, siyasetçi ciddiyetine yakışmaz. Milletimiz ciddiyet istiyor, bu ciddiyeti aynen sürdürmemiz lâzım. Şu anda 2023 seçimlerine daha ciddi bir zaman var.” karşılığını vermiş…

“Muhalefet bu konuyu gündeme getirirse değerlendirir misiniz?” şeklindeki soruyu da,  “Muhalefetten ne gelirse gelsin, biz hepsini değerlendirmeye tartışmaya hazırız!” diyerek cevaplamıştı.

“50 artı 1” modelinin değiştirilmesine, Cumhur İttifakı’nın İkinci Büyük Partisi MHP’nin Lideri Devlet Bahçeli karşı çıkmıştı ama…

Sayın Erdoğan diyor ya,

“2023 seçimlerine daha ciddi bir zaman var.”

*

Şimdiki hale göre, Cumhurbaşkanlığı Seçimi, “Yüzde 50 artı 1, olmadı, ikinci tur” modeliyle yapılacak.

Anayasa’nın 101. Maddesi’nde karmaşık “Seçim Düzeni” şöyle anlatılıyor:

§  Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir.

§  İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde, sadece Cumhurbaşkanı seçimi yenilenir.

**

Sayın Faruk Çelik, “50 artı 1 modeli Türkiye’yi yorar!” diyordu ya…

Gerçekten de çok yorucu!..

*

İki turlu seçim, ilk turda 50 artı bir.

Bunun yerine,  adaylar “tek” seçime girse ve iş, o gün bitse.

*

Bu süreç gerçekten de çok karışık ve karmaşık olacak.

İnce politik taktikler memleketi çok yoracak.

Bir seçim, olmadı ikinci seçim, başka ihtimaller, pazarlıklar, pazarlıklar…

HDP kurmaylarından biri mi ne,

“İkinci turda her iki ittifak da bizim oylarımıza muhtaç olacak!” demiş!..

Böyle bir durum var mı?

Anketler, HDP’nin yüzde 10’luk barajı bile rahatlıkla aşabilecek bir oya sahip olduğunu gösteriyor.

Bu iş nasıl oldu da, buralara geldi, bu başka mesele…

Memleketin karşı karşıya olduğu durum bu, PKK terör örgütüyle bağlantıları açık olan bu parti, “anahtar bizde!” mesajını verebiliyor.

Ya da “anahtar partiyiz!”.

Her neyse!..

Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalırsa, HDP ne yapar?

Bu soru üzerine düşünülebilir.

Diyeceksiniz ki; “Cumhurbaşkanlığı seçimi tek turlu olursa, yine yapmaz mı yapacağını?”

Yok..

Şurası gerçek ki, iki turlu seçim, içinden Cumhurbaşkanı çıkartma imkânı bulunmayan partileri “pazarlık masasında” daha güçlü kılar!..

Yine diyeceksiniz ki,

“Tek seçimlik modelde,  muhalefet bir aday üzerinde uzlaşır ve hep birlikte o adaya destek verirse, durum ne olur?”

*

E, tabi, her iki turun da her aday için riskleri var!..

Ben iki turlu sistemin ikinci turundaki “birleşme” motivasyonunun daha güçlü olacağını düşünüyorum.

Bir de şu var:

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi, “ilk turdaki” oylar çalındı, çalınmadı tartışmalarından dolayı ikinci tura kalmıştı malûm…

CHP Adayı’nın ikinci turdan açık ara galip çıkmasının muhtelif sebepleri var.

Bunlardan biri de, ikinci turdaki “birleşme” motivasyonunun çok daha güçlü olması…

Değil mi?

*

İki turlu seçimin, hele de ekonominin  “bıçak sırtı” olduğu bir süreçte ülkeyi çok daha fazla yoracağını düşünüyorum.

Seçim, seçim, seçim…

Pazarlık, pazarlık, pazarlık…

Masraf, masraf, masraf!..

*

Çok yoruluyor ve çok kırılıyoruz!